Tüm dünyayı ve özellikle ülkemizi bekleyen en büyük tehlikelerden biri kuraklık ve su kaynaklarının git gide azalması. Değişen iklim şartları ve küresel ısınmadan kaynaklanan nedenlerden dolayı azalan su kaynakları insanoğlu, doğa, tarım ve tüm canlılar için çok önemli bir sorun. Özellikle metropol şehirlerimiz açısından da büyük tehlike.
Türkiye genelinde, her geçen yıl ırmaklarımızda, derelerimizde su miktarı azalmakta hatta göllerimiz de kurumaktadır. Bu da yetmezmiş gibi bir de ırmaklarımız, derelerimiz ve göllerimiz sanayi ve evsel atıklar ile kirletiliyor.
Böyle bir tehlike ile karşı karşıya kalınmasına rağmen, milyonlarca metrekare çatılardan gelen yağmur suları denize boşa akıyor. Halbuki çatılardan ve yüzeylerden gelen yağmur suları belirli bölgelerde, parsellerde ve binalarda depolanabilse ve kullanıma dahil edilebilse ciddi su tasarrufu sağlanmış olacak.
Esasında atalarımız bizden daha akıllı, daha çevreci ki bu tehlikeyi görmüş ve geçmişte işi çözmüş. Eski evlerin girişlerinde taşlık dediğimiz bölümde su sarnıçları bulunurdu. Çatıdan gelen yağmur suları bu sarnıçlarda biriktirilir ve buradan kullanım yapılırdı.
Bugün İstanbul’daki barajların doluluk oranları, geçen sene ile mukayese edildiğinde, yaklaşık yüzde 40 azalma gözleniyor. İstanbul’a 2018-2019 verilerine göre yıllık ortalama m2’ye 827 kg yağış düşüyor. Sadece 16 milyonluk İstanbul’da yukarıda bahsettiğim gibi çatılardan ve çevreden gelen yağmur suları belirli alanlarda, parsellerde, binalarda, sanayi tesislerinde depolansa İstanbul’un su ihtiyacının yaklaşık yüzde 27’sini karşılanmış ve böylece su tasarrufu sağlanacak.
Bunların haricinde, evlerimizde de su kullanımında tasarruf yapabiliriz. Yapılan araştırmalara göre günlük ortalama kişi başı su kullanımı 217 litre olup, evsel su kullanım oranları şöyledir;
-%26’sı tuvaletlerde,
-%22’si çamaşır makinelerinde,
-%16’sı musluklarda,
-%17’si duşlarda
-%2’si küvetlerde,
-%3’ü diğer alanlarda,
-%14’ü ise tesisat kaçaklarında.
4 Kişilik bir aile yılda yaklaşık 157 ton ve günlük kişi başı olarak da 102 m3 su tasarrufu yapabilir.
4 Kişilik bir aileyi baz aldığımızda;
-Her gün sebze ve meyveleri elde yıkamak yerine su dolu bir kapta yıkayarak yılda 18 ton su tasarrufu,
-Günlük bulaşığı elde yıkamak yerine bulaşık makinesinde yıkansa yılda 26-40 ton su tasarrufu,
-Diş fırçalarken, tıraş olurken suyu açık bırakmazsanız yılda 48 ton su tasarrufu,
-5 Dakikalık duşta 60 litre su harcanır. Duş süresi 1 dakika azaltılsa yılda 18 ton su tasarrufu,
– 4 Kişilik bir ailenin bir ferdi günde bir kez sifonu az çekse, yılda 16 ton su tasarrufu,
-Sifon içerisine 1,5 litrelik pet şişe su doldurularak yerleştirildiğinde yılda 1 ton su tasarrufu,
-Duşlarda suyu daha iyi püskürten duş başlığı takıldığında yılda 2-4 ton su tasarrufu,
-Kullanılan su musluklarında her saniyede bir damla su, yılda 1 ton su fazla gider,
– Su borularındaki kaçaklar engellendiğinde yılda 10 ton su tasarrufu,
-Çamaşır makinesi dolu iken kullanıldığında ve haftada bir kez bile az kullanıldığında yılda 9 ton su tasarrufu, sağlanmış olacak.
Unutmamamız gereken bir şey var ki atık yağlar lavaboya, çöpe, suya veya toprağa dökülmemeli. Çünkü 1 litrelik atık yağ, 1 milyon litre içme suyunu kirletir.
Bu nedenle, yağmur sularının denizlere akıtılması yerine depolanması ve halkımız bilinçlendirilerek evlerde su tasarrufunun yapılması sağlanmalı.
Böylece, hem hayati öneme sahip olan su için alternatif kaynaklar üretilecek hem de ekonomimize katkı sağlayarak ciddi tasarruf edilecek.
Hadi hep beraber evde kaldığımız bu süreçte bunlara dikkat edelim ve uyalım.